ನವದೆಹಲಿ: ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಒಂದು ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯ ಅಮೆರಿಕದ 10 ಡಾಲರ್ಗೆ ಸಮನಾಗಿತ್ತು! ಆದರೆ ಇಂದು ಒಂದು ಡಾಲರ್ಗೆ 85 ರುಪಾಯಿ ಕೊಡಬೇಕಾದ ಸ್ಥಿತಿ. ಈ ಶತಮಾನದ ಪಯಣದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರುಪಾಯಿ ಎಲ್ಲಿ ಎಡವಿತು? ಅಮೆರಿಕದ ಡಾಲರ್ ಜಗತ್ತಿನ ಕರೆನ್ಸಿಗಳ ರಾಜನಾದದ್ದು ಹೇಗೆ? ಈ ಕತೆಯ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ!
ರುಪಾಯಿಯ ಗತಕಾಲದ ವೈಭವ
ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ಅಂದರೆ 1925ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ಒಂದು ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯ ಅಮೆರಿಕದ 10 ಡಾಲರ್ಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿತ್ತು. 1913ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಡಾಲರ್ಗೆ ಕೇವಲ 9 ಪೈಸೆಯಷ್ಟೇ ಬೆಲೆಯಿತ್ತು! ಆಗ ಭಾರತದ ರುಪಾಯಿಯು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪೌಂಡ್ ಕರೆನ್ಸಿಗೆ ಜೋಡಿಯಾಗಿತ್ತು. ಬ್ರಿಟನ್ ಆಗ ವಿಶ್ವದ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದ ಕಾರಣ, ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯವೂ ಡಾಲರ್ಗಿಂತ ಬಲಿಷ್ಠವಾಗಿತ್ತು.
ಆದರೆ, ಕ 20ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸನ್ನಿವೇಶ ಬದಲಾಯಿತು. ಎರಡು ವಿಶ್ವಯುದ್ಧಗಳಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಯೂರೋಪ್ನ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಕುಸಿಯಿತು. ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕವು ಆರ್ಥಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ಸೂಪರ್ಪವರ್ ಆಗಿ ಏರಿತು. ಡಾಲರ್ ವಿಶ್ವದ ರಿಸರ್ವ್ ಕರೆನ್ಸಿಯಾಯಿತು, ಆದರೆ ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯ ಕ್ಷೀಣಿಸತೊಡಗಿತು.

ಡಾಲರ್ vs ರುಪಾಯಿ: ಐತಿಹಾಸಿಕ ಟೈಮ್ಲೈನ್
ಡಾಲರ್ನ ಏರಿಕೆ ಮತ್ತು ರುಪಾಯಿಯ ಕುಸಿತವನ್ನು ಕಾಲಾನುಕಾಲದಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಗಮನಿಸೋಣ:
- 1913: 1 ಡಾಲರ್ = 9 ಪೈಸೆ
- 1925: 1 ಡಾಲರ್ = 10 ಪೈಸೆ
- 1947: 1 ಡಾಲರ್ = 3.30 ರುಪಾಯಿ
- 1950ರ ದಶಕ: 1 ಡಾಲರ್ = 4.75 ರುಪಾಯಿ
- 1960ರ ದಶಕ: 1 ಡಾಲರ್ = 7.50 ರುಪಾಯಿ
- 1970ರ ದಶಕ: 1 ಡಾಲರ್ = 17.50 ರುಪಾಯಿ
- 1980ರ ದಶಕ: 1 ಡಾಲರ್ = 20.60 ರುಪಾಯಿ
- 1990ರ ದಶಕ: 1 ಡಾಲರ್ = 44.95 ರುಪಾಯಿ
- 2000ರ ದಶಕ: 1 ಡಾಲರ್ = 47 ರುಪಾಯಿ
- 2010ರ ದಶಕ: 1 ಡಾಲರ್ = 71 ರುಪಾಯಿ
- 2020ರ ದಶಕ: 1 ಡಾಲರ್ = 84.50 ರುಪಾಯಿ (2025ರಲ್ಲಿ 85 ರುಪಾಯಿಗೆ ಏರಿಕೆ!)
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯ ದಾಖಲೆಯ 87.50ಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯಿತು, ಆದರೆ ಈಗ 85ಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಳಗೆ ಇದೆ. ಆದರೂ, ಒಂದು ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ರುಪಾಯಿಯ ಈ ಕುಸಿತ ಯಾಕಾಯಿತು?

ರುಪಾಯಿ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು?
- ವ್ಯಾಪಾರ ಕೊರತೆ: ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಭಾರತದ ಆಮದು ರಫ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಸಂಗ್ರಹ ಕಡಿಮೆಯಾದಂತೆ, ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯವೂ ಕುಸಿಯಿತು.
- ಹಣದುಬ್ಬರ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರವು ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದು ಸವಾಲಾಗಿತ್ತು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣದುಬ್ಬರವು ಕರೆನ್ಸಿಯ ಖರೀದಿ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸಿತು.
- ಜಾಗತೀಕರಣ ಮತ್ತು ಅಪಮೌಲ್ಯೀಕರಣ: 1991ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಜಾಗತೀಕರಣಕ್ಕೆ ತೆರೆಯಿತು. ಈ ವೇಳೆ ರುಪಾಯಿಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಅಪಮೌಲ್ಯೀಕರಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಡಾಲರ್ಗೆ ವಿರುದ್ಧ ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಕುಗ್ಗಿಸಿತು.
- ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪೌಂಡ್ನಿಂದ ಬೇರ್ಪಡುವಿಕೆ: ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ರುಪಾಯಿಯು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪೌಂಡ್ನಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಿತು. ಆದರೆ, ಈ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ರುಪಾಯಿಯ ಬಲವು ಕ್ಷೀಣಿಸಿತು.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Indian AI: ಭಾರತದ್ದೇ ಸ್ವಂತ ಎಐ ಮಾಡಲ್ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸರ್ವಮ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಆಯ್ಕೆ
ಡಾಲರ್ ಏರಿಕೆಗೆ ರಹಸ್ಯವೇನು?
- ಅಮೆರಿಕದ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿ: 20ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕವು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಉದ್ಯಮ, ಮತ್ತು ಸೇನಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ನಾಯಕನಾಯಿತು. ಇದು ಡಾಲರ್ಗೆ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ತಂದಿತು.
- ಚಿನ್ನದ ಜೊತೆ ಜೋಡಣೆ: ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ಡಾಲರ್ ಚಿನ್ನದ ಜೊತೆ ಜೋಡಿಯಾಗಿತ್ತು, ಇದು ಡಾಲರ್ನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಗಗನಕ್ಕೇರಿಸಿತು. ಆದರೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪೌಂಡ್ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಜೊತೆ ಜೋಡಿಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ, ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಅದರ ಮೌಲ್ಯ ಕುಸಿಯಿತು.
- ವಿಶ್ವದ ರಿಸರ್ವ್ ಕರೆನ್ಸಿ: ಡಾಲರ್ ಜಾಗತಿಕ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಕರೆನ್ಸಿಯಾಯಿತು. ಇದರಿಂದ ಡಾಲರ್ಗೆ ಎಂದಿಗೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗದ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ.
- ರಾಜಕIEDI ದೃಢತೆ: ಅಮೆರಿಕದ ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ತಂದಿತು, ಇದು ಡಾಲರ್ನ ಬಲವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.

ಇಂದಿನ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ಏನು?
ಇಂದು ಒಂದು ಡಾಲರ್ಗೆ 85 ರುಪಾಯಿಗಳಿಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಯಿದೆ. ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರೂ, ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿಡುವುದು ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ವ್ಯಾಪಾರ ಕೊರತೆ, ಜಾಗತಿಕ ತೈಲ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ, ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಯ ಒಡಿಡಿಕೆಗಳು ರುಪಾಯಿಯ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ಹೇರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಭಾರತವು ತನ್ನ ರಫ್ತು, ಐಟಿ ಕ್ಷೇತ್ರ, ಮತ್ತು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ಗಳ ಮೂಲಕ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಿದೆ, ಇದು ರುಪಾಯಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಬಲ ನೀಡುತ್ತಿದೆ.
ಏನಾಗಬಹುದು ಮುಂದೆ?
ರುಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು ಭಾರತವು ರಫ್ತು ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು, ಆಮದು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು, ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಗಳಿಸಬೇಕು. ಅಮೆರಿಕವು ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ದೃಢಗೊಳಿಸುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣ, ಡಾಲರ್ನ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವುದು ಕಷ್ಟ. ಆದರೆ, ಭಾರತದ ಯುವ ಶಕ್ತಿ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ರುಪಾಯಿಯ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಬೆಳಗಬಹುದು.