ಬೆಂಗಳೂರು: ರಿಯಾಯಿತಿ ದರದಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ ಹೊಸ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಹಳೆಯದ್ದು ಎಂದು ತಿಳಿದರೆ ನಿಮಗೆ ಆಘಾತವಾಗಬಹುದು. ಆದರೆ, ಭಾರತೀಯ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ವಂಚನೆಯ ದಂಧೆ ಜೋರಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಹಳೆಯ ಅಥವಾ ಈಗಾಗಲೇ ತೆರೆಯಲಾದ (ಅನ್ಬಾಕ್ಸ್ಡ್) ಫೋನ್ಗಳಿಗೆ ನಕಲಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೀಲ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊಸದೆಂದು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಕುತಂತ್ರವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಈ ವಂಚನೆಯ ಹಿಂದಿನ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನಗಳ ಕುರಿತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ನಕಲಿ ಸೀಲ್ಗಳ ಮಾಯಾಜಾಲ
ಹೊಸ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನ ಪ್ರಮುಖ ಗುರುತು ಎಂದರೆ ಅದರ ಮೊಹರುಗೊಂಡ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಆಪಲ್ನಂತಹ ಕಂಪನಿಗಳು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಬದಲಿಗೆ ಕಾಗದದ ಸೀಲ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಆರಂಭಿಸಿವೆ. ಆದರೆ, ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನೇ ಕೆಲವರು ವಂಚನೆಗೆ ದುರುಪಯೋಗ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇವಲ 100 ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಈ ನಕಲಿ ಕಾಗದದ ಸೀಲ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ, ಹಳೆಯ ಅಥವಾ ಈಗಾಗಲೇ ಸಕ್ರಿಯಗೊಂಡ ಫೋನ್ಗಳನ್ನು ಹೊಸದೆಂದು ಪ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಮೆಜಾನ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ನಕಲಿ ಸೀಲ್ಗಳು ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ, ಇದು ವಂಚಕರ ಕೈಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಶಕ್ತಿ ತಂದುಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ವಂಚನೆಯ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆ
ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆಗಿರುವ ವಿಡಿಯೋಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ವಂಚನೆಯ ದಂಧೆ ವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ವಿದೇಶದಿಂದ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಗೆ ಖರೀದಿಸಿದ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ಗಳನ್ನು, ಅವುಗಳ ಮೂಲ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಿಂದ ಹೊರತೆಗೆದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಈ ಫೋನ್ಗಳಿಗೆ ನಕಲಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೀಲ್ಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ, ಈಗಾಗಲೇ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವ ಅಥವಾ ಸಕ್ರಿಯಗೊಂಡ ಫೋನ್ಗಳನ್ನು ಹೊಸದೆಂದು ಪ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಫೋನ್ಗಳನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ರಿಯಾಯಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರಿಯಾಯಿತಿಯ ಆಮಿಷಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿ, ಗ್ರಾಹಕರು ಕಂಪನಿಯ ಅಧಿಕೃತ ಅಂಗಡಿಗಳಿಗಿಂತ ಈ ಅಂಗಡಿಗಳಿಂದ ಫೋನ್ ಖರೀದಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಈ ವಂಚನೆಯಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟವಾಗುವುದಲ್ಲದೆ, ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೂ ತೆರಿಗೆ ನಷ್ಟವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಫೋನ್ಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ GST ಬಿಲ್ಗಳನ್ನು ನೀಡದೆ, ಕಚ್ಚಾ ಬಿಲ್ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ತೆರಿಗೆ ವಂಚನೆ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಬಿಲ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಹೋದರೆ, ಕಂಪನಿಯು ಖಾತರಿ (ವಾರಂಟಿ) ಅಥವಾ ಸೇವೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಸಮಸ್ಯೆಯ ಗಂಭೀರತೆ
ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಫ್ಲ್ಯಾಗ್ಶಿಪ್ ಫೋನ್ಗಳಿಗೆ ಭಾರೀ ಬೇಡಿಕೆಯಿದೆ. ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಐಷಾರಾಮಿ ಫೋನ್ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ಆಸೆಯಿಂದ, ಗ್ರಾಹಕರು ಈ ವಂಚನೆಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಅನ್ಬಾಕ್ಸ್ಡ್ ಫೋನ್ಗಳ ಬೆಲೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 10,000-15,000 ರೂಪಾಯಿಗಳಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಈಗಾಗಲೇ ಸಕ್ರಿಯಗೊಂಡ ಫೋನ್ಗಳನ್ನು ದ್ವಿತೀಯಕ (ಸೆಕೆಂಡ್-ಹ್ಯಾಂಡ್) ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಅವುಗಳ ಮೌಲ್ಯವು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕುಸಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ನಷ್ಟವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು, ವಂಚಕರು ನಕಲಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೀಲ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮೋಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಈ ವಂಚನೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು ಹೇಗೆ?
ಗ್ರಾಹಕರು ಕೆಲವು ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಈ ವಂಚನೆಯಿಂದ ತಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು:
- ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪರಿಶೀಲನೆ: ಫೋನ್ನ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ನಕಲಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೂಲ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಗುಣಮಟ್ಟದವು ಆಗಿರುತ್ತವೆ. ಸೀಲ್ನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಸಾಮಾನ್ಯತೆ ಕಂಡುಬಂದರೆ, ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಿ.
- ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ ಗಮನಿಸಿ: ಫೋನ್ನ ಡಿಸ್ಪ್ಲೇ ಮೇಲಿನ ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ಅಂಟಿಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂದು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ವಂಚಕರು ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ಗಳನ್ನು ಮರು-ಅಂಟಿಸಿದಾಗ, ಅವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗೊಂದಲಮಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದ ಫೋನ್ ಈಗಾಗಲೇ ತೆರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು.
- ಡಿಸ್ಪ್ಲೇಯಲ್ಲಿ ಬೆರಳಚ್ಚುಗಳಿಗಾಗಿ ಗಮನಿಸಿ: ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ ತೆಗೆದ ನಂತರ, ಫೋನ್ನ ಸ್ಕ್ರೀನ್ನಲ್ಲಿ ಬೆರಳಚ್ಚುಗಳು ಅಥವಾ ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳಿವೆಯೇ ಎಂದು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ಹೊಸ ಫೋನ್ನ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ದಿನಾಂಕ ಪರಿಶೀಲನೆ: ಐಫೋನ್ನ ಸರಣಿ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ, ಅದರ ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಆಪಲ್ನ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್ಸೈಟ್ನಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ಸ್ಯಾಮ್ಸಂಗ್ ಫೋನ್ಗಳಿಗೆ, SAM INFOನಂತಹ ಆನ್ಲೈನ್ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಫೋನ್ನ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ತಿಳಿಯಿರಿ.
- ಅಧಿಕೃತ ಬಿಲ್ ಒತ್ತಾಯಿಸಿ: ಫೋನ್ ಖರೀದಿಸಿದ ನಂತರ, GST ಒಳಗೊಂಡ ಅಧಿಕೃತ ಬಿಲ್ಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿ. ಕಚ್ಚಾ ಬಿಲ್ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಅಂಗಡಿಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಿ, ಏಕೆಂದರೆ ಇಂತಹ ಬಿಲ್ಗಳು ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಾಗದಿರಬಹುದು, ಇದರಿಂದ ವಾರಂಟಿ ಸೇವೆಯಿಂದ ವಂಚಿತರಾಗಬಹುದು.
ಭಾರತದ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಈ ವಂಚನೆಯ ದಂಧೆಯು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ರಿಯಾಯಿತಿಯ ಆಮಿಷಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗದೆ, ಗ್ರಾಹಕರು ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಅಧಿಕೃತ ಚಾನಲ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಫೋನ್ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದು, ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಮತ್ತು ಸ್ಕ್ರೀನ್ನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು, ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಬಿಲ್ಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುವುದು ಈ ವಂಚನೆಯಿಂದ ರಕ್ಷಣೆ ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆ ತೀವ್ರಗೊಂಡಿದ್ದು, ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತರಾಗಬೇಕಾದ ಸಮಯ ಇದಾಗಿದೆ.